"ทั้งวันเราต้องใส่ใจ ไม่ทิ้งกรรมฐาน เคล้าเคลียกับกรรมฐานและรู้เนื้อรู้ตัวไปเรื่อยๆ พอถึงเวลาตอนทำรูปแบบ มันจะมีกำลังพอที่จะทำรูปแบบไหว แต่ถ้าเราหลงทั้งวัน แล้วพอถึงเวลาจะทำรูปแบบ มันยากเพราะมันจะฟุ้งอุตลุด มันไม่มีสมาธิง่าย" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ วัดพระธาตุโกฎิแก้ว เชียงราย ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"พวกเราเลือกกรรมฐานอันหนึ่ง ทำกรรมฐานอันนั้นไป ด้วยใจที่มุ่งมั่น ทำแล้วไม่ใช่เอาใจที่ดี ทำแล้วคอยรู้ทันใจเราเนืองๆ ในที่สุดเราจะพบว่า จิตจะปรุงอะไร เราบังคับไม่ได้ แล้วก็ การอยู่กับกรรมฐานด้วยใจที่มุ่งมั่น มีสติระลึกรู้ กรรมฐานนั้นเนืองๆ เราได้ฝึกสติ และได้เพิ่มพูนกำลังของสมาธิด้วย ทำไปเรื่อยๆ แค่นี้ ธรรมะก็จะเจริญขึ้นเอง อีกตัวหนึ่งที่อยากจะเน้นคือ ความเป็นสม่ำเสมอ เป็นสิ่งจำเป็นมาก มากกว่าที่พวกเรานึก พวกเราต้องสม่ำเสมอมาก จนในที่สุดพบว่า ไม่มีอะไรสักอย่าง อยู่ภายใต้อำนาจบังคับ" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ วัดพระธาตุโกฏิแก้ว เชียงราย ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"ลองไปทบทวนดู จุดอ่อนอยู่ตรงไหน รูรั่วอยู่ตรงไหน เวลาว่างอยู่ตรงไหน เราละเลยตรงไหน เราประมาทจุดไหนบ้าง เราปล่อยให้ชีวิต มันตายเปล่าไปวันละกี่ชั่วโมง กี่นาที แล้วไปดูอีกอย่างหนึ่งว่า เราคิดว่า เราจะเหลือ อีกกี่ชั่วโมง กี่นาที ไปทบทวน แล้วก็แก้ไข ปรับปรุง อุดช่องว่าง แล้วก็ทำด้วยความมุ่งมั่น สม่ำเสมอ เดี๋ยวมันก็ดีขึ้นมาเอง แล้ววันที่มันดีขึ้นมา หรือมันเข้าใจขึ้นมา หรือมันได้รับผลของการปฏิบัติจริงๆ เราก็จะรู้ว่า ชีวิตนี้คุ้มแล้ว แต่ว่า ไม่มีใครทำให้ได้ ต้องทำเอง" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ วัดพระธาตุโกฏิแก้ว เชียงราย ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"เจตนาทำถูกเมื่อไหร่ผิดเมื่อนั้น ตรงไหนผิดมีสติรู้ทันไปเรื่อย ไม่ผิดมันก็ถูกเอง แต่ที่จริงบนเส้นทางนี้ผิดตลอด แต่มันจะถูกมากขึ้นๆ อดทนทำไป เราจะพบว่าเราเข้าใจบางอย่างมากขึ้น ธรรมชาติของธรรมะเป็นอย่างนี้" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๑๑ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"ไม่มีสภาวะที่ถูกมีแต่เรียนรู้อย่างที่มันเป็นไปเรื่อย เห็นสภาวะได้ก็ใช้ได้ และไม่ทิ้งเครื่องอยู่ให้เครื่องอยู่เป็นแบ๊กกราวด์ไว้ เดี๋ยวใจก็กระเพือม เดี๋ยวใจก็เพ่ง เดี๋ยวใจก็ไหว เดี๋ยวใจก็เปลี่ยนไปเปลี่ยนมา เดี๋ยวก็หลง เดี๋ยวก็คิด อย่างนี้ถึงจะถูกเพราะเราไม่ได้เอาสภาวะอะไร เราเห็นแต่ว่าสภาวะเปลี่ยนไปเรื่อยๆ บางช่วงไม่เห็นเลยเพราะว่าหลงยาว หรือบางช่วงไปเพ่งนิ่งๆ ต้องเป็นอย่างนั้น ไม่มีทางที่จะรู้ทุกขณะ นี่คือของจริง ในที่สุดเราจะพบว่าเราทำอะไรไม่ได้จริงสักอย่าง มันล้วนแต่จิตที่ทำงานของมันเอง" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๑๑ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"ทำอย่างไร จิตถึงจะมีแรง ถึงจะมีพลัง เราก็บริกรรม พุทโธ ไปเรื่อยๆ เดี๋ยวก็มีแรง ใช้จิตแบบนี้ เจริญสติไปเรื่อย เดี๋ยวมันก็ค่อยๆ มีแรง แต่ถ้าเราใช้จิต ที่แบบบังคับจิต แล้วก็เจริญสติ อันนี้ ยังไงก็ไม่มีแรง แรงนี้ถูกเค้นขึ้นมา จิตไม่ถูก สมาธิที่ดี จะไม่เกิด" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองในภาคปฎิบัติ บ้านสติขอนแก่น ๑๑ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"ไม่มีอะไรเกินกว่าชื่อของคอร์สนี้ เรียนรู้ตัวเอง เรียนรู้ตัวเองด้วยอะไร? สติไม่ทิ้ง รูป นาม กาย ใจตัวเอง เดี๋ยวก็เห็น ก็ความจริงมันปรากฏอยู่ต่อหน้าต่อตา ไตรลักษณ์ ก็แสดงอยู่ต่อหน้าต่อตาในทุกสภาวะ ร่างกายนี้ จิตใจนี้ ก็มีอยู่ตลอด 24 ชั่วโมง ไม่มีข้ออ้าง ที่จะไม่เห็น" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"คนที่ดีจริง ๆ นั้นไม่มี แต่ละคนมีกิเลสทั้งนั้น แล้วทุกคนทำทุกอย่างมีตัวเองเป็นศูนย์กลางทั้งสิ้น ใจเราก็เป็นอย่างนั้น ไม่เฉพาะใจคนอื่น แล้วเราจะคาดหวังกับคนอื่นน้อยลง แล้วเข้าใจคนอื่นมากขึ้น" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"เราภาวนา ต้องไม่ภาวนาเพื่อจะเอา มาเรียนธรรมะ ก็ไม่ได้เรียน เพื่อจะเอาอะไร มาช่วยงานสืบพระศาสนา ถ้าหวังจะมาเอา มันก็ไม่ใช่แล้ว หวังมาสร้างบุญบารมี มาสร้างคุณงามความดี บารมีเกิด ตอนที่แจกออกไป ตอนไม่ได้เอาเข้าตัว ตอนเอาเข้าตัว บารมีไม่เกิดหรอก คุณงามความดีทั้งหมดเป็นไปเพื่อสนับสนุนตัวตนทั้งสิ้น สนับสนุนกิเลสต่างหาก" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"เราอยู่จนกระทั่งไปเรียนรู้ความจริงของโลกใบนี้ว่า ทุกอย่างพึ่งอะไรไม่ได้ ทุกอย่างแปรปรวนไปตามปัจจัยและเหตุของมัน แต่มีธรรมะของพระพุทธเจ้าไม่เปลี่ยนแปลง ไม่จำกัดกาลเวลา เวลาผ่านไปนานเท่าไหร่ สิ่งเหล่านี้ยังคงมีอยู่ เพราะท่านสอนความจริงของโลก" --คุณมาลี ปาละวงศ์ คอร์สการเจริญสติในภาคปฎิบัติ ภูเก็ต ๒๕ มีนาคม ๒๕๖๒

"ถ้าเราอยากตั้งตัวได้ในด้านธรรมะเราต้องอดทน เบื่อก็ภาวนา ขี้เกียจก็ภาวนา คึกคักหรืออารมณ์จืดๆ ก็ภาวนา ไม่มีข้อแม้ ไม่ว่าวันนี้ทำงานหนัก วันนี้มีทุกข์มาก อย่างนี้ถึงจะตั้งตัวได้ ไม่มีใครเก่งหรือชำนาญมาก่อน ฉะนั้นอดทนสู้เอา ใครก็ช่วยเราไม่ได้" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"อย่าให้ใจว่างๆโดยที่ไม่มีอะไรทำ อย่างน้อยต้องทำกรรมฐานสักอย่างหนึ่ง ดูจิตได้ดูจิต ดูจิตไม่ได้ดูกาย ดูกายไม่ได้ ไม่มีอะไรทำเลย ต้องทำสมถะ อย่าปล่อยให้ตัวเองว่างๆ เผลอเพลินใจลอยไปเรื่อยๆ ช่วงที่เผลอเพลินเป็นช่วงสะสมกิเลส สะสมความเคยชินที่จะไม่รู้สึกตัว สะสมความขี้เกลียด ฉะนั้นนับจากนี้ไปจะไม่เวลาว่าง มีแต่เวลาทำกรรมฐานตั้งแต่เช้ายันเย็นตั้งแต่ตื่นยันหลับ" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"ถ้าสมาธิเริ่มตก กำลังของจิตเริ่มลดลง เราจะทำอย่างไร... เรามีหน้าที่เจริญสติต่อเนื่อง บริกรรมต่อเนื่อง อยู่กับเครื่องอยู่ต่อเนื่องไปเรื่อยๆ ไม่ได้เค้นหรือไม่ได้เร้าให้มีกำลัง กำลังไม่ได้เกิดจากการเค้นให้รู้เนื้อรู้ตัวชัดๆ ทำอย่างนั้นยิ่งเหนื่อย ยิ่งทำพลังของจิตจะยิ่งลด เพราะเวลาที่เค้นเราใช้แรง เราใช้ใจที่สบายๆ เป็นกลางมีความสุข เราภาวนา เราเจริญสติ เราบริกรรมของเราไปด้วยใจที่สบาย จำหลักเอาไว้ว่าเป็นกลางเมื่อไรสมาธิเกิดเมื่อนั้น เพราะเวลาใจเราเป็นกลาง ใจจะร่มเย็นใจจะสบาย ความสบายเป็นเหตุใกล้ให้เกิดสมาธิ" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๙ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"ใช้หลักเดียวกันคือมีสติในชีวิตประจำวัน แล้วทุกวันเจียดเวลาทำในรูปแบบ เพราะการเจริญสติในชีวิตประจำวัน เดี๋ยวรู้เดี๋ยวหลง มันรักษาพลังได้ในระดับหนึ่ง เวลาที่เรานั่งสมาธิหรือเจตนาเดินจงกรม ทำในรูปแบบ มันเป็นช่วงเวลาสะสมพลัง เพราะเราตัดผัสสะที่จะทำให้เรากระทบแล้วใจเราไหลออกไปเยอะๆ ช่วงนั้นได้กำลังบางอย่างเพิ่มขึ้น ไม่มีตรงไหนที่ไม่ต้องทำ สมถะต้องทำ เจริญวิปัสสนาต้องทำ ศีลต้องรักษา รูปแบบต้องทำ ส่วนที่เหลือเจริญสติในชีวิตประจำวันตั้งแต่ตื่นยันหลับ" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๙ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"นักปฏิบัติมีหน้าที่รู้ทันใจที่เคลื่อนไป หลงไปข้างนอกก็เคลื่อน หลงไปเพ่งไปรักษาก็เคลื่อนเหมือนกัน ทั้งเพ่งทั้งเผลอ จิตก็เคลื่อนทั้งสิ้น การภาวนามีแค่นี้ ไม่ได้มีอะไรเกินนี้" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๙ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"ทุกคนพยายามหา ว่าทำอย่างไรถึงจะถูก จะหาเคล็ดลับอะไรสักอย่างให้ภาวนาถูก มันไม่ได้ง่ายขนาดนั้น ต้องทำเอง เห็นเอง เข้าใจเอง แต่หลักต้องแม่น หลักที่ครูบาอาจารย์สอน เราต้องฟังและทำความเข้าใจให้แม่นแล้วก็ลงมือปฏิบัติ ปฏิบัติไปแล้วถ้าไม่ตรงกับหลักฯ ท่านว่าต้องเป็นไตรลักษณ์ แต่ทำไมเที่ยงจัง บังคับได้หมด รู้สึกตัวตลอดเวลา นั่นก็ไม่ใช่แล้ว แสดงว่าต้องมีอะไรไม่ถูก เราต้องย้อนกลับมาพิจารณาเนืองๆ ที่เรียกว่ามีโยนิโสมนสิการ คือย้อนกลับมาดูตัวเองว่าสิ่งที่เราเดินมานั่นใช่หรือไม่" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ วัดพระธาตุโกฏิแก้ว เชียงราย ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"การที่เรามีวิหารธรรมเช่นพุทโธ เราพุทโธไปเรื่อยแล้วเห็นพุทโธหายไป แล้วเราย้อนกลับมาที่พุทโธเรื่อยๆ พุทโธนี้คือตัวจิต คือการย้อนมาดูจิตเรื่อยๆ ดูไปๆ จะได้สมาธิที่ถูกต้องขึ้นเรื่อยๆ ใจที่ฟุ้งซ่านดิ้นไปมาจะค่อยๆ เป็นกลางมากขึ้น เมื่อใจเป็นกลางมากขึ้นก็จะเดินปัญญาได้มากขึ้น" --คุณซอง ณพัทธ์พล คุณาธนะเศรษฐ์ วัดพระธาตุโกฏิแก้ว เชียงราย ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"การสร้างภูมิคุ้มกันให้กับใจ เป็นการสร้างกระบวนการเรียนรู้ของใจให้พร้อมที่เผชิญกับการเปลี่ยนแปลงทุกอย่างที่ผ่านเข้ามา ไม่ได้สร้างเกราะกำบัง เพื่อไม่ให้กระทบหรือไม่หวั่นไหว แต่ทำให้ใจเรายอมรับกับทุกๆ เรื่องที่ผ่านเข้ามา ทั้งดี ทั้งร้าย ทั้งสุข ทั้งทุกข์ ความไม่คาดฝันต่างๆ เพื่อยอมรับความจริง" --คุณหมอเกิ้น บ้านจิตสบาย ๑๑ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"เวลาเกิดกิเลสให้เรารู้ทันมัน ไม่คล้อยตามมัน ไม่ต่อต้านมัน ดูมันทำงาน กิเลสที่เกิดขึ้นเกิดจากการกระทบผัสสะ ผัสสะมาได้6ทาง ทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ ใจนี้คือ อยู่ๆ คิดขึ้นมาก็ได้ คือสัญญาทำงานก่อน แล้วมันก็ปรุงต่อเป็นผัสสะทางใจได้ พอมันมีผัสสะแล้ว มันต้องมีตัวเราเอง มีอนุสัยมีความเคยชินทางใจที่จะมีกิเลสตัวนั้นเกิดขึ้น พอมีผัสสะกระทบมา อนุสัยที่มีความเคยชินที่จะปรุงกิเลสตัวนี้มันปรุงกิเลสเกิดขึ้นมา เราต้องรู้ไว้ กิเลสทุกตัวที่เกิดขึ้น มันเป็นของเราแน่นอน เป็นสิ่งที่เราสะสมมานับภพนับชาติไม่ถ้วน เวลาที่เราภาวนาแล้ว เราเห็นกิเลสซ้ำๆเยอะๆ อย่าไปโทษใคร ตัวเราเองนี่แหละที่สะสมมา ไม่ใช่ภาวนาแล้วกิเลสเยอะขึ้น หรือน้อยลง กิเลสเป็นสิ่งที่เราสะสมเป็นความเคยชินทางใจไว้ พอมีผัสสะกระทบมา อนุสัยทำงาน ปรุงเป็นกิเลสเกิดขึ้น มีการทำงานขึ้นมา เป็นกิเลส หน้าที่ของเรา เห็นกิเลสเกิดขึ้น เห็นกิเลสถูกรู้ ไม่คล้อยตามมันออกไปผิดศีล ทางกายทางวาจา รักษาศีลไว้ ไม่ต่อต้านมัน... ถ้ากิเลสเกิดขึ้นเราไม่คล้อยตามมัน เราไม่ต่อต้านมัน ดูมันทำงานไป เราจะได้กำไรคือ อนุสัยคือความเคยชินที่จะเกิดกิเลสตัวนั้นลดลง การเห็นกิเลสทำงาน เห็นไตรลักษณ์ เราได้เดินปัญญา จิตตอนนั้นเป็นอิสระขึ้นมาแว๊ปหนึ่ง เสร็จแล้ว มันจะเริ่มทำงานต่อขึ้นรอบใหม่ เช่นไปคิดถึงเหตุตัวนั้นอีก ความโกรธเกิดขึ้นใหม่ตามรู้ใหม่" --คุณแม่ชีอรนุช คอร์สเรียนรู้ตัวเองในภาคปฎิบัติ บ้านสติขอนแก่น ๙ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"เวลาในภาคปฏิบัติ เรานั่งสมาธิ ตั้งแต่เริ่มนั่งเรารู้สึกไหมว่า เราจะเอาอะไร ส่วนใหญ่นักภาวนา เวลานั่ง เอารู้สึกตัว จิตต้องไม่ฟุ้งซ่าน เอาสงบ บางท่านเอาสติ เราจะเห็นเลยว่ามันไม่ตรงกับหลักที่หลวงพ่อสรุปให้เราปฏิบัติ เพราะฉะนั้นสิ่งที่เราได้ เราได้เนิ่นช้า เพราะมันไม่ตรงหลักเลย" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย ๕ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"อะไรเป็นเหตุใกล้ให้เกิดปัญญาที่แท้จริง? สมาธิ ขณะที่ฟุ้งซ่านในธรรมะ ไม่มีสมาธิ ความรู้ที่เกิดขึ้น เป็นความรู้ที่เจือจากการคิดทั้งสิ้น จินตมยปัญญา ไม่ช่วยให้พ้นทุกข์ ช่วยให้มีความรู้ วิจัย วิจารณ์ได้ คุยกับคนอื่นได้ แต่สู้กิเลส ไม่ไหว" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๘ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"ภาวนาเยอะๆ ไม่ใช่ เดินเยอะๆ หรือนั่งเยอะๆ ภาวนาเยอะๆ คือ มารู้สึกกาย รู้สึกใจ เยอะๆ" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๘ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"กลับบ้าน ต้องไปทำเองให้ต่อเนื่อง เพื่อจะเห็นว่า Input เท่ากัน มีความสม่ำเสมอ ศีลไม่เคยผิด ไม่เคยด่างพร้อย เดี๋ยวเจริญ เดี๋ยวเสื่อม จนในที่สุด เข้าใจจริงๆ ด้วยใจจริงๆ ว่า เราทำอะไรไม่ได้ซักอย่าง มีแต่ของที่บังคับบัญชาไม่ได้ ซึ่งพวกเราในนี้ ยังไม่มีใคร เข้าใจจุดนี้อย่างจริงจัง เพราะที่ผ่านมา พวกเราได้แต่รู้สึกว่า ที่ไม่ดี เพราะภาวนาน้อยไป มีแต่ความรู้สึกว่า ถ้าภาวนามากกว่านี้ ภาวนาเยอะกว่านี้ จริงจังกว่านี้ มุ่งมั่นกว่านี้ จะค่อยๆ ดีขึ้นกว่านี้อีก ความไม่ต่อเนื่องของเรา พอกพูน มิจฉาทิฎฐิ ของเราเอง" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๘ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"ทำกรรมฐานให้ก้าวหน้ารวดเร็ว ต้องฝากเป็นฝากตาย กับกรรมฐานใดกรรมฐานหนึ่ง อยู่กับกรรมฐานด้วยความมุ่งมั่น อยู่ไปแล้วบางช่วงจะดี บางช่วงจะไม่ดี ไม่เลิกไม่เปลี่ยน ฝากเป็นฝากตายกับกรรมฐานนั้น จนในที่สุดมันขึ้นหรือมันลง ใจก็เป็นกลาง จนในที่สุดเข้าใจจริงๆ ว่า จะดีหรือไม่ดีไม่ได้อยู่ใต้การบังคับ ถ้าเมื่อไหร่ไม่ดีเราเปลี่ยน ใจจะมุ่งแสวงหาว่าเครื่องมืออันไหนใช่ จะไม่มีวันเจออันที่ใช่ เพราะทุกกรรมฐานทำแล้วเจริญและแล้วเสื่อมทั้งสิ้น" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๗ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"พวกเราจะรู้สึกว่าการทำกรรมฐานต้องไหว้พระ สวดมนต์ นั่งสมาธิ เดินจงกรม หรือบริกรรมอะไรอย่างนี้ นี่คือเปลือกทั้งสิ้น พวกเราจำนวนมากติดเปลือก คิดว่าต้องทำอย่างนั้น ต้องอย่างนี้ ห้ามอย่างนั้น ห้ามอย่างนี้ ควรอย่างนี้ ควรอย่างนั้น ไม่ใช่อย่างนี้ภาวนาไม่ได้ ที่จริงแค่มีสติเห็นรูปนามกายใจตามความเป็นจริงด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง เปลือกอะไรก็ใช้ได้ทั้งสิ้น แต่เราจะมีเปลือกที่เราชอบเท่านั้นเอง เปลือกที่เราชอบถูกจริต เราก็สดชื่นภาวนาง่าย ในชีวิตเราไม่ได้เจอสภาวะที่ชอบตลอดเวลา ทุกครั้งที่ปฏิเสธสถานการณ์ที่เป็นอยู่ ก็ทุกข์ ถ้าฉลาด ฝึกตัวเองดีแล้ว อยู่ในที่ไหน อยู่ในสถานการณ์อย่างไร เจอคนแบบไหนก็อยู่ได้ด้วยใจที่ร่มเย็น อย่างนี้ถึงจะเรียกว่าภาวนาเป็น" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๗ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"ปฏิบัติ คือรู้อยู่เฉพาะหน้า คือเราไม่ได้ลงไปทำอะไร เรามีหน้าที่เห็นว่าเดี๋ยวมันก็หนัก เดี๋ยวมันก็คลายออก เดี๋ยวมันถล่ำลงไปดู เดี๋ยวมันขึ้นมาก เดี๋ยวมันหลงไปคิด เราก็เห็นทุกสภาวะทำงานเปลี่ยนไปเปลี่ยนมา ไม่ใช่เรา มันทำงานเอง" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๗ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"เราฝึกไปจนกว่าจะเห็น ว่าจิตเห็นสภาวะทำงานเอง เราไม่ได้ไปทำ ปกติเวลาหัดใหม่ๆ จะมีความโลภอยากภาวนา อยากนั่งสมาธิ อยากเดินจงกรม อยากเจริญสติ ฯลฯ แต่พอฝึกไปช่วงหนึ่งที่ครูบาอาจารย์เรียกว่าสติเป็นอัตโนมัติ คือเห็นสภาวะทำงานเอง สติรู้ทันเอง อย่างนี้ถึงจะดี คือจิตเริ่มไม่ให้ค่า เราต้องภาวนาไปจนเวลาจิตมันดี ก็เห็นว่าเป็นแค่สภาวะอันหนึ่ง เวลามันเสื่อมก็ไม่ได้ให้ค่า มันก็เป็นแค่สภาวะอันหนึ่ง เพราะว่าธรรมดาของจิตเจริญแล้วก็เสื่อม มันไม่มีหรอกว่าภาวนาแล้วจะดีขึ้นไปเรื่อยๆ แล้วจะหลุดพ้น ถ้ามันทำอย่างนี้ได้มันก็เป็นอัตตาไม่ใช่อนัตตา เพราะมันบังคับได้ หน้าที่เราก็แค่รู้ทันเอา เจริญแล้วก็รู้ทัน เสื่อมก็รู้ทัน เราฝึกไปจนวันหนึ่งใจเราเป็นกลาง ถึงจะเป็นประตูสู่มรรคผลนิพพานเอง" --พระอาจารย์สมชาย คอร์สเรียนรู้ตัวเองในภาคปฎิบัติ บ้านสติขอนแก่น ๘ พฤษภาคม ๒๕๖๒

"กรรมฐานคืองานของใจ ไม่มีว่าง ตราบใดเท่าที่ยังมีความทุกข์ ยังมีกิเลส ยังมีโอกาสลงอบาย ไม่มีสิทธิ์ทิ้งกรรมฐาน" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเรียนรู้ตัวเองฯ บ้านสติขอนแก่น ๖ พ.ค. ๒๕๖๒

"ถ้าไม่มีวิหารธรรมเราจะหลงยาว เช่น ถ้าเรามีพุทโธเป็นวิหารธรรม หลงไปแล้วรู้ ก็กลับมาพุทโธ แล้วก็หลงใหม่ก็กลับมาที่พุทโธใหม่ การหลงจะสั้นลง วิหารธรรมเป็นเครื่องอยู่ให้เรารู้ว่าหลงไป พอรู้หลงปุ๊บจิตที่หลงก็ดับ ความรู้สึกตัวก็จะเกิด เราฝึกรู้สึกตัวบ่อยๆ จิตโดยธรรมชาติคุ้นกับตรงนี้ จิตก็จะกลับมาหาสิ่งเหล่านี้เอง เราฝึกจิตให้รู้สึกตัวได้บ่อยๆ สติก็จะเกิดได้ถี่ขึ้น" --คุณมาลี ปาละวงศ์ คอร์สการเจริญสติในภาคปฎิบัติ ภูเก็ต ๒๔ มีนาคม ๒๕๖๒

"หลักของการที่จะเป็นวิหารธรรม เราไม่ได้ใช้วิหารธรรม โดยที่บังคับให้จิตอยู่กับวิหารธรรม เช่น ใช้พุทโธ เป็นวิหารธรรม อันนี้คือ ใช้จิต เป็นวิหารธรรม ถ้ากาย บางท่านใช้ร่างกายหายใจเข้า ใช้ร่างกายหายใจออก แล้วแต่จิตเราชอบตัวไหนที่ทำแล้วมีความสุข แต่ต้องทำให้ถูกหลัก เราทำไม่ถูกหลัก จิตไม่มีความสุข จิตอึดอัด เพราะเราไม่เข้าใจหลักของวิหารธรรม เราเลยเข้าใจว่า การมีวิหารธรรม จิตต้องไม่เผลอ จิตต้องไม่ฟุ้งซ่าน จิตต้องอยู่กับคำวิหารธรรม เช่น เราใช้พุทโธ จิตต้องอยู่กับคำว่าพุทโธ ไม่ใช่ อันนี้ผิด" --คุณมาลี ปาละวงศ์ คอร์สการเจริญสติในภาคปฎิบัติ ภูเก็ต ๒๔ มีนาคม ๒๕๖๒