"กิเลสทุกตัวเป็นไตรลักษณ์เหมือนกัน เพราะฉะนั้นเราดูอะไร เราไม่ต้องคิดว่ามันต้องหายไป แต่เราย้อนมาดูกาย ย้อนมาดูใจของเราแทน นักภาวนา สภาวะใดจะเกิดขึ้น ย้อนมาดูกาย ย้อนมาดูใจเรา" --คุณมาลี ปาละวงศ์ วัดพระธาตุโกฏิแก้ว จ.เชียงราย วันที่ ๓ กันยายน ๒๕๖๐

“ภาวนาจริงๆ จะเป็นกำลัง กำลังจิตของพวกเราเพิ่มขึ้น สติเกิดบ่อยขึ้น พลังของสมาธิมากขึ้น อันนี้เป็นของที่พวกเราทำเอง มาฟังธรรมครูบาอาจารย์ช่วย ถ้าใจของพวกเราไม่ดี ธรรมะก็ไม่ดี มันอาศัยต้องมีภาชนะที่ดีด้วย ได้ครูบาอาจารย์ดี มันก็เสริมกันไป ทำให้กระบวนการถ่ายทอดธรรมะ มีประสิทธิภาพ อาจารย์เก่งแค่ไหน ถ้านักเรียนห่วย ถ้าอาจารย์ก็ช่วยเท่าที่คุณภาพของนักเรียนจะรับได้” --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สกลุ่มธรรมทาน วันที่ ๙ กันยายน ๒๕๖๐

"จำหลักไว้ละกันว่า กรรมฐานทุกตัว ไม่ว่าการเคลื่อนไหว หรือทำอะไรก็แล้วแต่เนี่ย หัวใจของมันคือทำเพื่อจะรู้ทันใจ ไม่ใช่ว่าเพื่อจะเห็นร่างกายเคลื่อนไหวอย่างเดียว ร่างกายเคลื่อนไหวเนี่ยเป็นเป้าล่ออันหนึ่ง เพื่อจะรู้ เพื่อให้เรารู้ทันจิต" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สกลุ่มธรรมทาน วันที่ ๗ กันยายน ๒๕๖๐

"จริงๆทุกคนเหมือนหุ่นยนต์ตัวนึง และมันก็มีจิตครองอยู่ และกิเลส ตัณหา มันก็สั่งเรา บังคับให้เราทำนั่นทำนี่ ไปตามอำนาจของมัน ทุกคนก็เป็นอย่างนี้แหละ เป็นเปลือกอันนึง เป็นร่างกาย จะว่าคนก็ไม่ใช่ เป็นเหมือนหุ่น และก็มีใจอยู่ข้างใน ใจนี่แหละ ถูกบงการอีกทีนึงจากกิเลส ให้ทำโน่นทำนี่ ให้ไปกินไอติม ให้ไปเที่ยว ไปซื้อของ อันนี้หละ ของจริงแหละ" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเพื่อธรรม วันที่ ๒ กันยายน ๒๕๖๐

"หลวงพ่อสอนไว้ว่า หนึ่ง ก่อนดูอย่าดัก คืออย่าจ้องไว้ว่า ความรู้สึกอะไรจะเกิด สอง ระหว่างดูอย่าถลำ อย่ากลัว ก็เหมือนอย่างที่ผมบอกไว้ คือแค่รู้สึก ต่อมา คือรู้แล้ว ไม่แทรกแซงมัน ก็คือสภาวะใดก็ได้ ไม่ดีก็ได้ น่ารังเกียจแค่ไหนก็ได้ ในเชิงจริยธรรม ถ้าเราไม่ล่วงออกมา ทางกายกับวาจา ก็ถือว่าใช้ได้ละ เราก็จะเห็นว่า ดีแค่ไหนนะ ก็มีดับไป ชั่วแค่ไหน มันก็ดับไป" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สกลุ่มธรรมทาน วันที่ ๖ กันยายน ๒๕๖๐

"โมโหเป็นสภาวะไหม สภาวะมันมีทั้งที่เราชอบและเราไม่ชอบ แต่ไม่ว่าเราชอบหรือเราไม่ชอบ เราให้"ค่ารู้เท่ากัน" ส่วนตัวดีกับตัวไม่ดี ว่าง่ายๆ พูดง่ายๆ เราต้อง"ยุติธรรม"กับมัน" --หมอณัฏฐ์ วัดพระธาตุโกฏิแก้ว จ.เชียงราย วันที่ ๓ กันยายน ๒๕๖๐

"จุดสำคัญของการภาวนาจริงๆ คือ การสังเกต สังเกตจริงๆว่าใจเข้าไปทำงานหรือเปล่า หรือว่าธรรมดา ถ้าเราเริ่มรู้สึกตัวด้วยความเป็นธรรมชาติ สบายๆบ่อยๆ พอใจทำงาน มันจะเห็นชัด เพราะมันเริ่มออกแรง คือถ้าเราไม่ออกแรงบ่อยเป็นประจำ เรารู้ว่าการไม่ออกแรง แล้วมีสติแบบนี้ได้ เวลามันเริ่มออกแรง มันจะสังเกตได้ชัด งั้นเราต้องให้จิตคุ้นเคยกับการมีสติแบบธรรมชาติก่อน ถ้าเราคุ้น มันจะสังเกตได้ง่าย" --คุณวรรณพ จันทร์สว่าง คอร์สเพื่อธรรม วันที่ ๑ กันยายน ๒๕๖๐

"ถ้าเรารู้เอง เราจะสามารถไปได้ด้วยตัวเอง เพราะไม่มีใครที่จะพาเราไปได้ จริงๆ เราต้องไปได้ด้วยตัวเอง เราต้องเข้มแข็งได้ด้วยตัวเอง ถ้าเรามาพึ่งครูบาอาจารย์ ว่าให้นำเดินให้หน่อย เค้าก็ใช้แรงของครูบาอาจารย์ เราไม่ได้เห็นตามความเป็นจริงของเรา ถ้าเราเห็นของเราเอง เราจะแข็งแกร่งด้วยตัวเอง" --หมอม่อน คอร์สเพื่อธรรม วันที่ ๑ กันยายน ๒๕๖๐

"เวลาสวดมนต์ ปากขยับ ร่างกายนั่งอยู่ ปากสวดมนต์ ใจรู้สึกถึงร่างกายที่นั่งอยู่ รู้สึกถึงปากที่ขยับ รู้สึกถึงร่างกาย เดี๋ยวก็ปรากฏเดี๋ยวก็หายไป บางช่วง ใจก็ไปอยู่ที่บทสวดมนต์ บางช่วงขณะที่สวดมนต์อยู่ ใจก็คิดเรื่องอื่น เราก็มีหน้าที่ รู้ทันกายบ้าง รู้ทันจิตบ้าง เดี๋ยวตอนสวด ขณะที่สวด ขณะที่มันหลงไปคิด เราอย่าไปยุ่งกับมัน เราอย่าไปแทรกแซงมัน จิตคิด ก็เรื่องของจิตไม่ใช่เรื่องของเรา... ใครถนัดอะไรก็ดูอันนั้น จะดูจิตก็ได้ ดูกายก็ได้" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สจีน ๗ วันที่ ๑๘ สิงหาคม ๒๕๖๐

"วิธีที่ทำ เราไม่ได้ทำสมถะอย่างเดียว เราเจริญสติ ควบคู่กับ การทำความสงบ เราไม่ได้สนใจ นิมิต หรือ แสงสว่าง เรารู้กาย รู้ใจเรา เป็นหลัก ทำหลักการนี้ ไม่เคยมีใครทำแล้วเสียสติ" --หมอณัฏฐ์ คอร์สจีน ๗ วันที่ ๑๙ สิงหาคม ๒๕๖๐

"วิธีที่หลวงพ่อสอนคนทั่วไป ท่านสอนให้มีสติ มีสติบ่อยๆ แล้วจิตมันจะตั้งมั่นขึ้นมาอัตโนมัติ โดยไม่ต้องผ่านกระบวนการเข้าฌาน พอมีจิตตั้งมั่นแล้ว ก็ใช้จิตตั้งมั่นนี้แหละ ดูให้เห็นไตรลักษณ์ของกายของใจ ซึ่งก็คือการทำวิปัสสนานั่นเอง เพราะฉะนั้นฝึกมีสติ ให้เกิดจิตตั้งมั่น แล้วก็เจริญปัญญา อันนี้เป็นวิธีสำหรับคนที่เข้าฌานไม่ได้ ถ้าคนเข้าฌานได้ ก็เข้าฌานให้เกิดจิตตั้งมั่น แล้วออกจากฌานมาทำวิปัสสนา หรืออีกพวกหนึ่งเข้าฌานมีจิตตั้งมั่นแล้ว ก็ไปทำวิปัสสนาในฌาน แบบหลังนี้มีคนทำได้น้อยมาก ๆ ที่ทำได้เยอะสุดก็คือแบบแรก" --อ.สุรวัฒน์ เสรีวิวัฒนา คอร์สจีน ๗ วันที่ ๑๗ สิงหาคม ๒๕๖๐

"ถ้าจะแนะนำใครก็ตาม ให้แนะนำด้วยเมตตา อย่าแนะนำ เพื่อจะส่งเสริมกิเลสของตนเอง ว่าเราเก่ง เรารู้คนอื่นไม่รู้ อะไรไม่รู้ ต้องบอกว่าไม่รู้ ถ้าเราแนะนำผู้อื่นให้ภาวนาผิดๆ แนะนำผิด วันหนึ่งพอเราภาวนาสูงๆขึ้นไป การภาวนาของเราจะยากขึ้นเรื่อยๆ เพราะกรรมนั้นจะให้ผล ก็ยุติธรรม เพราะเราแนะนำทางที่ผิดให้คนอื่น เราก็ได้รับสิ่งที่เราทำ" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สจีน วันที่ ๑๘ สิงหาคม ๒๕๖๐

"การซ้อมในรูปแบบ เป็นเรื่องจำเป็น ทุกอย่างเลย ตั้งแต่เบื้องต้นไปจนถึงปลายทาง ทุกวัน ต้องทำ แต่ว่าขณะที่เราทำกรรมฐาน จิตใจต้องสบาย ถ้าใจเคร่งเครียด ใจหนัก ใจแน่น ให้ผ่อนคลายออกมา แสดงว่าเราตั้งใจมากไปแล้ว" --คุณแม่ชีอรนุช คอร์สจีน วันที่ ๑๕ สิงหาคม ๒๕๖๐

"การที่เราอยากที่จะได้ธรรมะ ไม่แปลก แต่สำคัญว่าเรารู้ทันมันไหม นี่คือความปรารถนาที่เราตั้งไว้ เดินเส้นนี้เพื่ิอพ้นทุกข์ เพราะงั้นเราไม่ปฏิเสธเค้า แต่เรารู้ทันเค้า พอเรารู้ทันมันจะหลอกเราไม่ได้" --คุณมาลี ปาละวงศ์ โรงพยาบาลกรุงเทพภูเก็ต วันที่ ๒๒ กรกฎาคม ๒๕๖๐

"เราดูร่างกายนี้หายใจเข้า ร่างกายนี้หายใจออก เราซ้อมแบบนี้ 15 นาที ครึ่งชั่วโมง คือการซ้อมสติให้เกิด เพราะว่าซักพักนึงมันไม่อยู่แต่ตรงนี้ ไม่อยู่ที่ร่างกาย มันไหลไปคิด เราเห็นใจที่มันไหลไปคิด จิตจะจำได้ ในชีวิตประจำวัน เดี๋ยวจิตมันก็ไหลไปคิด จิตจำได้ ทันทีที่รู้ว่าไหลไปคิด จิตตั้งมั่น สติเกิดขึ้น เพราะฉะนั้นเราซ้อมอย่างนี้ทุกๆวัน จิตจำได้ ต่อไปจิตเคลื่อนแล้วรู้" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย วันที่ ๑๐ มิถุนายน ๒๕๖๐

"ทุกครั้งที่เราทำรูปแบบในแต่ละวัน ใจเรามุ่งไปสู่อะไรไหม เรายังมุ่งสู่ความสงบอยู่ไหม เรายังมุ่งให้จิตนี้ไม่ฟุ้งซ่านไหม เราจะมุ่งให้จิตนี้ดีไหม เราจะไปรู้ไหมวันนี้จะเรียนรู้กายและใจอย่างที่เค้าเป็นไหม นี่คือสิ่งที่ชาวพุทธจำเป็นต้องมี ที่เราเรียกว่าโยนิโมนสิการ ถ้าเรายังขาดตัวนี้นะคะ บอกเลยว่าเรายาก" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย วันที่ ๑๐ มิถุนายน ๒๕๖๐

"จำไว้นะ หัวใจของการปฏิบัติ อยู่ที่การเจริญสติในชีวิตประจำวัน ทำได้ ธรรมจะก้าวหน้าไปด้วยความรวดเร็ว" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สจีน ๗ วันที่ ๑๕ สิงหาคม ๒๕๖๐

"นี่ขนาดทำผิดนะ พวกเราสังเกตมั้ยว่า เนี่ยคนนี้เวลาเค้าทำ ทำในรูปแบบผิด แต่ทำไมภาวนาเจริญขึ้นได้ คือทุกครั้งที่เราเรียนรู้จากสิ่งที่ผิดนะ มันจะถูกมากขึ้น แล้วทำไมตอนนี้ ทำไมงวดนี้ถึงผิดแบบนี้อีก เพราะว่าไม่ได้เรียนรู้จากสิ่งที่ผิด แต่พยายามทำสิ่งที่ถูก ที่ถูกทำไม่ได้" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สจีน ๗ วันที่ ๑๔ สิงหาคม ๒๕๖๐

"ทำอย่างไร เราถึงจะไปถึงพระนิพพานได้ พระพุทธเจ้าท่านสอนทางเดินเอาไว้แล้ว ที่จะเดินไปถึงพระนิพพาน เรียกว่า มรรค มรรคมีหนึ่ง แต่ว่า มีองค์ประกอบ แปดประการ เหมือนแมงมุมมีตัวหนึ่ง แต่มีขาแปดขา มรรค 8 ย่อลงมาได้เป็น ศีล สมาธิ ปัญญา ตัวมรรคเป็นธรรมที่สำคัญ ตราบใดที่ยังมีมรรค ทางเดินที่ไปถึงพระนิพพานอยู่ และก็มีคนปฏิบัติอยู่ ยังไงก็ไปถึงพระนิพพานแน่นอน" --พระอาจารย์อ๊า คอร์สจีน ๗ วันที่ ๑๔ สิงหาคม ๒๕๖๐

"เดินเพื่อที่จะรู้ทันจิต การเคลื่อน การเดิน ร่างกายเป็นอะไร ร่างกายเป็นเครื่องหมายให้เรารู้ทันเร็วขึ้น เวลาจิตมันหลงไปคิด ไม่ใช่เดินเพื่อจะเดินอย่างเดียวนะ เดินเพื่อให้มีสติ งั้นถ้าใครเดินจงกรม 15นาที เดินไปเรื่อยๆ ไม่มีสติ ไม่ถือว่า ทำความเพียรอยู่" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สจีน ๗ วันที่ ๑๖ สิงหาคม ๒๕๖๐

"เวลาที่พวกเรา เกิดสภาวะแปลกๆ อย่าเพิ่งน้อมใจเชื่อว่าเป็นมรรคผล ครูบาอาจารย์ทุกคนก็เห็นใจอยู่ ใครๆ ภาวนาก็อยากได้มรรคผลทั้งสิ้น เวลาเจอสภาวะแบบนี้ มันอดลุ้นไม่ได้ว่า ใช่มั้ย ดีแล้วที่เราไม่ปักใจเชื่อ 100% ขั้นต่ำ 3 เดือน ดูว่ามันกลับมามั้ย ไม่เกิน 3 เดือน ภพมันควรจะเปลี่ยน" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สจีน 7 วันที่ ๑๕ สิงหาคม ๒๕๖๐

"วิธีที่ง่ายๆที่สุด เราก็สังเกตจิตใจเราไป อย่างเข่นเราจะพุทโธๆก็ได้ เราจะฝึกลักขณูปนิชฌาน เราก็พุทโธๆไป ถ้าพุทโธๆๆ แล้วใจหนีไป รู้ทัน พอใจหนี รู้ทันปุ๊บ ขณะที่รู้ทันปุ๊บ มันจะเกิดจิตที่รู้สึกตัวขึ้นมา เกิดที่ตั้งมั่นขึ้นมา แล้วจิตมันหนีไปแล้วก็รู้ทัน เราพุทโธๆๆ หนีไปรู้ทัน รู้ทันก็เกิดจิตที่ตั้งมั่นขึ้นมา หรือว่าเราพุทโธแล้วใจมันมีความสุข เราก็รู้ทัน พุทโธแล้วใจมันเครียด เราก็รู้ทัน พุทโธแล้วใจมันหลงไปคิด เราก็รู้ทัน ขณะที่รูัทันบ่อยๆ มันจะเกิดจิตที่รู้สึกตัวที่ตั้งมั่นขึ้นมาทีละขณะ ทีละขณะ ต่อไปถ้าเราชำนาญ จิตตัวนี้มันก็เหมือนทรง เป็นคนรู้คนดูอยู่ได้" --พระอาจารย์อ๊า คอร์สกลุ่มธรรมทาน วันที่ ๘ กันยายน ๒๕๖๐