"ถ้าเราสามารถรู้สึกตัวอยู่กับปัจจุบัน มีสติอยู่กับเนื้อกับตัวก่อน สามารถเห็นการเปลี่ยนแปลงของร่างกายจิตใจ เมื่อเรามีสติอยู่บ่อยๆ แล้ว เราก็สามารถพัฒนาเป็นปัญญาได้ ปัญญาที่จะเห็น ก็จะเห็นแค่ว่า ไม่ว่าจะเป็นความสุข ความทุกข์ ความเฉยๆ ที่เกิดขึ้น มันสามารถเกิดขึ้นแล้วก็หายไป เดี๋ยวก็สุข เดี๋ยวก็ทุกข์ เดี๋ยวก็เฉยๆ หมุนเวียนเปลี่ยนไปเรื่อยๆ เดี๋ยวก็จะเห็นร่างกายหายใจเข้า หายใจออก หมุนเวียนเปลี่ยนไปเรื่อยๆ เดี๋ยวก็จะเห็นจิตมีความยินดี มียินร้าย มีความโกรธ มีความโลภ มีความเผลอไป ถ้าเราเห็นได้บ่อยๆ ด้วยใจที่สบายๆ ด้วยจิตที่ตั้งมั่น มีการแยกกันระหว่างกายกับใจ ต่อไปปัญญาก็จะค่อยๆ เกิดขึ้น ปัญญาเห็นความเปลี่ยนแปลง เห็นความเกิดขึ้น แล้วก็ตั้งอยู่ ดับไปของสภาวะทั้งหลาย" --คุณวรรณพ จันทร์สว่าง บ้านจิตสบาย ๑๔ กันยายน ๒๕๖๒

"กายและจิตแยกไม่แยก สังเกตง่ายๆ มันมีใจรู้ขณะที่ร่างกายทำงาน ขณะที่เคลื่อนไหว เราแค่รู้สึกอยู่ว่าเหมือนอะไรสักอย่างเคลื่อนไหว กวาดบ้านเห็นแขนเคลื่อนไหว โดยที่ใจไม่ได้เข้าไปเกาะ หรือบางทีเห็นความรู้สึกเกิดขึ้น มันก็เห็นความรู้สึกเกิดขึ้นแล้วก็ดับไป มันก็จะแยกออกมา แต่ว่าที่บอกแยกไม่ได้หมายถึงว่าเกิดพร้อมกัน เกิดทีละอย่างทีละขณะ รู้สึกแขนหนึ่งครั้ง ไปคิดคนละขณะกัน อย่างเรานั่งรู้ลมหายใจ ถ้าเรารู้สึกเฉยๆได้ว่าร่างกายกำลังหายใจอยู่ เราเป็นผู้สังเกต ก็คือการแยกแล้ว ถ้าใจไม่ไปเพ่งที่ลมหรือจุดใดจุดหนึ่งของร่างกาย แค่รู้สบายๆ มันจะเป็นการแยกสองส่วนออกมาแล้ว" --คุณวรรณพ จันทร์สว่าง คอร์สการเจริญสติในชีวิตประจำวัน พ.ย.๖๑ วันที่ ๑๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๑

"สติมีได้แค่แว๊บเดียว อย่าพยายามเด็ดขาดที่จะมีสติยาวๆ ตลอดเวลา ถ้าเราไม่รู้ธรรมชาติของเขา เราจะเข้าใจผิด พอเข้าใจผิดเราก็ไปทำผิด สติมีแค่แว๊บเดียว การที่เราพยายามที่จะมีสติอยู่เรื่อยๆ ยาวๆ ต่อเนื่อง ถ้ามันไม่ได้เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ถือว่าผิดทั้งหมด มันก็ตามมาด้วยการเข้าไปเพ่ง" --คุณวรรณพ คอร์สการเจริญสติในชีวิตประจำวัน วันที่ ๙ พฤศจิกายน ๒๕๖๑

"เวลาที่เราพูดถึง สติ หลวงพ่อจะสอนลูกศิษย์อยู่เรื่อยๆ ว่า หลักการสำคัญในการเจริญสติปัฎฐาน หรือว่าเจริญภาวนา ท่านจะใช้คำว่า มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่น และเป็นกลาง อันนี้จะเป็นเวลาที่ภาวนาไปแล้วติดขัด นึกอะไรไม่ออก ก็กลับมาอยู่ที่ประโยคนี้ แล้วเราก็ค่อยๆ มาดูว่า เราสามารถรู้ตามอันนี้หรือเปล่า" --คุณวรรณพ คอร์สกลต. ต.ค. ๖๑ วันที่ ๒๐ ตุลาคม ๒๕๖๑

"หลวงพ่อก็จะเน้นอยู่เรื่อยๆ ว่า เวลาที่เราภาวนา มีเพื่อนเป็นกำลังใจกัน โอเคดี แต่ว่าอย่าไปถึงกับขนาดที่ว่า ไปใช้เวลาในการคุยกันเยอะเกินไป เพราะว่าสุดท้าย การภาวนาต้องอาศัยตัวเอง ครูบาอาจารย์ ก็แค่บอกทาง เหมือนกับที่พระพุทธเจ้าสอน แค่บอกทาง การศึกษาธรรมะ สิ่งที่สำคัญเลยคือ ความอดทน และเข้มแข็งของตัวเอง ถึงจะผ่านได้ --คุณวรรณพ คอร์สตั้งใจธรรม ๒๕๖๑ วันที่ ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑

"หลักของการดูจิต เวลาที่เราเดินปัญญา หรือว่ารู้จิตไปเรื่อยๆ มันเสียแรง มันเสียกำลัง เพราะฉะนั้น การที่จะดูไปต่อเนื่องจริงๆ แล้ว ถ้าเราสังเกต เริ่มมั่วๆ เมื่อไหร่ เริ่มเรื่องซ้อนๆ กันเมื่อไหร่ เริ่มไม่ค่อยชัดเท่าไหร่ แสดงว่ากำลังไม่พอ กำลังไม่พอ ต้องทำสมถะก่อนให้ใจมันสบายมากขึ้น" -- คุณวรรณพ คอร์สตั้งใจธรรม ๒๕๖๑ วันที่ ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๖๑

"โดยความเป็นจริง เราหลงเป็นพื้น สติแค่เกิดขึ้นเป็นจุดในแต่ละครั้ง ขึ้นมา เพียงแต่ว่า ทำยังไงให้จุดนี้มันเยอะขึ้น มันบ่อยขึ้น อันนี้เค้าเรียกว่าเป็น สมาธิแบบสั้น เรียกว่า ขณิกสมาธิ สติเกิดขึ้น 1 ครั้ง ก็คือ ขณิกสมาธิเกิดขึ้น 1 ครั้ง" --คุณวรรณพ คอร์สชัยรัชการ วันที่ ๙ มีนาคม ๒๕๖๑

"วิหารธรรมคือ สิ่งที่เราใช้เป็นเครื่องอาศัยแบบสบายๆ เป็นเครื่องทำให้เราอยู่กับสิ่งนั้น รู้สึกกับสิ่งนั้นได้เรื่อยๆ แต่เราไม่ได้เอาวิหารธรรมเป็นตัวภาวนา สติคือ เมื่อจิตออกจากวิหารธรรมไปแล้ว เรารู้ นั่นคือ สติเกิด เหมือนกับเป็นฉากไว้ เวลาอะไรผ่านเข้ามาในฉาก เราก็จะเห็นได้ชัด ถ้ามันมีฉากขาวๆอยู่ ถ้ามีอะไรแปลกปลอมเข้ามาเนื่ย มันจะเห็นได้ --คุณวรรณพ จันสว่าง คอร์สชัยรัชการ วันที่ ๗ เดือนเมษายน ๒๕๖๑

"เมื่อเช้าที่หลวงพ่อเทศน์ ลักษณะของอารมณ์โกรธ จำได้มั้ย ผลักออก คือไม่ชอบ แล้วอารมณ์โลภหรือว่าอารมณ์อยากจะ เป็นอารมณ์แบบไหน ดึงเข้า อารมณ์ตัวสุดท้ายที่เป็นโมหะหรือหลง เป็นอารมณ์แบบไหน วนเวียนไม่ชัดเจน ทั้ง 3 ตัวนี้ ถ้าเราสังเกตได้บ่อยๆ เช่น อารมณ์ที่เราผลักออก เราไม่ชอบเนี่ย มันเกิดขึ้นเมื่อไหร่ก็สังเกต เกิดขึ้นเมื่อไหร่ก็สังเกต เราก็จะจำอารมณ์นั้นได้ พอจำได้ พอเวลาอารมณ์นั้นเกิดขึ้นมา สติก็จะเกิดขึ้นมาเอง" --คุณวรรณพ จันสว่าง คอร์สเจริญสติในชีวิตประจำวัน ศูนย์ฝึกอบรมบางปะกง กฟผ. วันที่ ๗ เดือนเมษายน ๒๕๖๑

"สติจะเกิดได้ เมื่อมีการจำสภาวะได้แม่นยำ จะจำได้แม่นยำ ต้องเห็นบ่อย เพราะฉะนั้นคนที่ฝึกภาวนาได้ดี คือ เป็นคนที่มั่นสังเกต มั่นสังเกตความรู้สึกตัวเอง ความรู้สึกทางใจ ความรู้สึกทางกาย อารมณ์อะไรเกิดขึ้น อย่างตอนนี้ นั่งฟังไป บางทีไม่เข้าใจ สงสัยขึ้นมา รู้ว่า สงสัย นี่คือ ฝึกสังเกต" --คุณวรรณพ คอร์สจิตหนึ่ง วันที่ ๔ พฤศจิกายน ๒๕๖๐

"เหนื่อยมากๆ เครียดมากๆ ดูใจ อาจจะยังไม่ได้ อาจจะยังฟุ้งอยู่ ไม่สามารถมีสติรู้ได้ ก็สังเกตการขยับของร่างกายที่มันหยาบๆ ดึงใจที่มันฟุ้งอยู่ให้กลับมาอยู่กับร่างกายก่อน ถ้ามันผ่อนคลายแล้ว ใจพอมีกำลังแล้ว ไม่ฟุ้งมาก ก็มาสังเกตจิตใจได้ เพราะฉะนั้น เราจะไม่เจาะจงว่า เราจะรู้กายอย่างเดียว หรือรู้ใจอย่างเดียว จริงๆ แล้ว เราสามารถรู้ได้ทั้งสองอย่าง ทั้งกายและใจ" --คุณวรรณพ คอร์สเชฟรอนธรรมะ วันที่ ๑๔ ตุลาคม ๒๕๖๐

"จุดสำคัญของการภาวนาจริงๆ คือ การสังเกต สังเกตจริงๆว่าใจเข้าไปทำงานหรือเปล่า หรือว่าธรรมดา ถ้าเราเริ่มรู้สึกตัวด้วยความเป็นธรรมชาติ สบายๆบ่อยๆ พอใจทำงาน มันจะเห็นชัด เพราะมันเริ่มออกแรง คือถ้าเราไม่ออกแรงบ่อยเป็นประจำ เรารู้ว่าการไม่ออกแรง แล้วมีสติแบบนี้ได้ เวลามันเริ่มออกแรง มันจะสังเกตได้ชัด งั้นเราต้องให้จิตคุ้นเคยกับการมีสติแบบธรรมชาติก่อน ถ้าเราคุ้น มันจะสังเกตได้ง่าย" --คุณวรรณพ จันทร์สว่าง คอร์สเพื่อธรรม วันที่ ๑ กันยายน ๒๕๖๐

"เมื่อจิตมีความตั้งมั่น การเห็นสภาวะก็มีความชัดเจนมากขึ้น เห็นการเกิดขึ้นมาแล้วก็หายไป เกิดขึ้นมาแล้วก็หายไป การที่เราเคยยึดถือว่า ทั้งความคิด ร่างกาย จิตใจ เป็นตัวเราเนี่ย พอเราเห็นเกิดขึ้นมาแล้วก็หายไปด้วยตัวมันเอง การที่จะเชื่อว่าเป็นตัวเรา มันจะค่อยๆ ค่อยๆ ไม่แน่ใจละ ว่ามันเป็นตัวเราจริงหรือเปล่า" --คุณวรรณพ คอร์สตั้งใจธรรม วันที่ ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๖๐

"เราจะภาวนาจนภพน้อยลง การปรุงน้อยลง นั่นคือสภาวะที่จิตจะเป็นกลาง ทุกครั้งที่จิตทำงานคือ จิตไม่เป็นกลาง จิตไปหา จิตสงสัย จิตขุ่นมัว นั่นคือสิ่งที่กระทบขึ้นมาในใจ เราเห็นได้หมดทุกครั้ง เพราะมันเกิดขึ้นจริง ถ้าเราเห็นบ่อยๆ ตัวนั้นก็จะไม่มีอำนาจต่อไป เห็นปุ๊บ มันก็วางเลย จิตก็เข้าสู่ช่องของความเป็นกลางมากขึ้น" --คุณวรรณพ จันทร์สว่าง - คอร์สเพื่อธรรม วันที่ ๒๐ พฤษภาคม ๒๕๖๐

"ถ้าเห็นสภาวะบ่อยๆ ตัวสติก็สามารถเกิดขึ้นได้กับสภาวะนั้นๆ พอจำสภาวะได้แม่นยำแล้ว เราก็จะมี Database ที่เริ่มสะสมตัวสติเข้ามา ทีละครั้ง ทีละเล็กทีละน้อย วิธีการ ก็ใช้รู้สึกๆเอา เรื่อยๆ ทีละเล็กทีละน้อย ไม่ต้องรีบ มีเวลาทั้งชีวิตในการที่จะศึกษา ค่อยๆ สะสมไป" -- ฆราวาสธรรม คุณวรรณพ จันทร์สว่าง เชฟรอน ประเทศไทย "ฐานข้อมูล (database) สติ"