"อย่างเราเอาร่างกายเป็นกรรมฐาน เวลาที่เรานึกถึงร่างกาย จิตมันจะเคลื่อนมาที่ร่างกาย ให้เรารู้ทันขณะแรกเลยที่จิตเคลื่อนมาจับที่ร่างกาย เราจะได้สมาธิที่ถูกต้องชั่วขณะหนึ่ง ถ้าไม่ได้บังคับอย่างรุนแรง ใจมันจะหนี เรารู้ทันใจที่ทิ้งร่างกายนี้ไป ด้านหนึ่งรู้ทันจิตที่วิ่งมาจับที่กรรมฐาน อีกด้านหนึ่งรู้ทันจิตที่ทิ้งกรรมฐาน ต้องรู้ทั้งสองด้าน ไม่ใช่รู้ด้านเดียว" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สชาวแคนาดา วันที่ ๒๑ มีนาคม ๒๕๖๑

"ศีลสำคัญ ศีลเป็นพื้นฐานสำคัญ เพราะศีลอยู่ในพื้นฐานองค์มรรคเลย ศีลมันย้อนมาที่การไม่เบียดเบียน จิตที่มันไม่เบียดเบียนคนอื่น ไม่เบียดเบียนตัวเองและคนอื่น มีศีล มีสมาธิ มีปัญญา ที่ถูกต้อง แล้ววันหนึ่ง จิตมันจะเดินด้วยตัวของมันเอง พอมันถึงมันพอ มันรวมตัวข้ามของมันไปเอง แล้วเราไม่รู้ว่าเมื่อไหร่หรอก แต่เมื่อไหร่ที่เรามีสติที่ถูกต้อง มีสัมมาสติ มีสัมมาสมาธิ และมีการเดินปัญญาที่ถูกต้อง ทุกขณะจิตที่เราเห็นถูกต้องขึ้นมา มันเกิดอริยมรรคได้ทั้งนั้น" --คุณซอง ณพัทธ์พล คุณาธนะเศรษฐ์ คอร์สชัยรัชการ วันที่ ๙ มีนาคม ๒๕๖๑

"ศาสนาพุทธ เป็นศาสนาของคนมีปัญญา ไม่ใช่เดินดุ่ยๆไป ฝาอยู่ที่นี่ก็เดินชนไปเรื่อยๆ มีสติมีปัญญาดูสิ่งแวดล้อมแล้วเดินอ้อมไป มันก็สบายหน่อย รู้เหตุรู้ผลรู้อัตรู้ธรรม รู้ประมาณในการเป็นอยู่ รู้กำลังของตนเองว่าเหมาะกับอะไร รู้เวลาว่าเวลานี้ควรถามธรรมะ เวลานี้ควรปลีกตัวไปภาวนา เวลานี้ควรฟังธรรม มีเวลาเฉพาะที่สมควร ทำอะไรก็ต้องให้ทันเวลาให้ตรงเวลาให้ถูกเวลา ไม่ใช่เอาเปรียบผู้อื่นด้วยการให้ผู้อื่นทั้งหมดมารอเรา ในทางโลกก็ต้องใช้ ในทางธรรมก็ต้องใช้ มันต้องมีสติมีปัญญานะ" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สการเจริญสติในขั้นพื้นฐาน บ้านสติขอนแก่น วันที่ ๑๘ มีนาคม ๒๕๖๑

"เวลาภาวนา มีผิดแค่สองด้านเอง คือสุดโต่งด้านบังคับ และสุดโต่งด้านหลง เมื่อใดก็ตามที่สุดโต่งด้านบังคับ ใจของเราก็จะหนักๆแน่นๆ ซึมๆบ้าง เวลาสุดโต่งด้านบังคับ มันมาเพ่งที่จิตก็ได้ หรือบางทีก็ไปเพ่งที่อารมณ์กรรมฐาน ดังนั้นให้คอยรู้ทัน สมมุติว่าร่างกายเป็นอารมณ์กรรมฐานของเรา เห็นร่างกายหายใจเข้าออกเวลาที่นึกถึง ถ้าเรานึกถึงอย่างรุนแรง หรือว่าเราอยากรู้ชัด สมมุติว่านี่คือร่างกาย จิตมันวิ่งมาจับที่ร่างกาย ให้รู้ให้ทันว่าจิตมันเคลื่อนมาจับ ตัวที่เคลื่อนมาจับ ถ้าเรารู้ทัน จิตจะตั้งมั่นขึ้นมา" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเจริญสติในภาคปฏิบัติ บ้านสติ วันที่ ๒๒ ธันวาคม ๒๕๖๐

"หลักของวิปัสสนากรรมฐานมีแต่ว่ามีหน้าที่เป็นผู้เห็น เห็นร่างกาย เห็นจิตใจทำงาน ร่างกายจิตใจก็แสดงความจริงให้ดู คือแสดงไตรลักษณ์ในมุมใดมุมหนึ่ง พอเห็นมากๆ เข้า ใจจะค่อยฉลาดขึ้นเอง ใจก็จะเริ่มเข้าใจความเป็นจริงของรูป นาม กาย ใจ ก็จะเริ่มเบื่อหน่ายคลายความกำหนัด วันนึงก็จะถึงความหลุดพ้นเอง หลักของมันมีเท่านี้เอง ไม่ได้ยาก ไม่ได้ซับซ้อน แต่กว่าจะทำตรงนี้ได้ ก็ต้องได้สมาธิที่ถูกต้อง ได้ใจที่ตั้งมั่น เป็นผู้รู้ ผู้ดู" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สเจริญสติในภาคปฏิบัติ บ้านสติ วันที่ ๒๒ ธันวาคม ๒๕๖๐

"ตอนนี้อยากรู้ว่าทำไมมันแน่น เรารู้ทันใจที่อยากรู้ก่อน เรายังไม่ต้องหาสาเหตุ ตรงที่ไม่ต้องหาสาเหตุนี่แหละ คือวิธีรู้ซื่อๆ ถ้ารู้ไม่ซื่อคือมันจะคิดค้นหาเหตุหาผลมันอยู่ตลอดเวลา สิ่งเหล่านั้นมันอยู่ในความคิดหมดเลย มันฟุ้งซ่าน แต่ให้เรารู้ซื่อๆคือมันเป็นอย่างไร เราก็รู้อย่างนั้น" --คุณมาลี ปาละวงศ์ คอร์สการเจริญสติในภาคปฏิบัติ 1 กลุ่มธรรมปฏิบัติ ภูเก็ต วันที่ ๒๓ กันยายน ๒๕๖๐

"โดยคำสอน โดยสภาวะ ครูบาอาจารย์สอนว่า จิตไม่มีรูปลักษณ์ จิตเป็นอรูปคือ มันไม่มี รูป เสียง กลิ่นรส คือให้มาวัดได้ว่าจิตคือ จิตดวงนี้ กับดวงนี้ มันต่างกันยังไง สิ่งที่ทำให้จิตแต่ละดวงต่างกัน คือตัวที่มาประกอบกับจิต คือความรู้สึกต่างๆที่อยู่กับจิต เวทนา หรือว่าความปรุงสุข ทุกข์ ดี ชั่ว จิตที่เป็นกุศล อกุศล ที่มันอยู่กับจิต คือเวลาดูจิต หรือเจตสิก คือดูตัวที่เกิดร่วมกับจิต ดังนั้น เราจะพบว่า จิตโกรธ โลภ ก็คนละดวงกัน จิตหลงกับจิตที่รู้สึก ก็คนละดวงกัน จิตที่มีสติ กับจิตที่ไม่มีสติ ก็คนละดวงกัน ตัวนี้ไม่ต้องถลำไปดู มันก็เห็นอยู่แล้ว" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ วัดพระธาตุโกฏิแก้ว เชียงราย วันที่ ๒๙ เมษายน ๒๕๖๑

"สำหรับคนที่ทำสมาธิยาก ครูบาอาจารย์จะให้ดูจิต เพราะว่า ดูจิตไม่ต้องใช้สมาธิอะไรเยอะ อย่างความรู้สึกต่างๆที่เกิดขึ้นในใจพวกเรา พวกเราต้องใช้สมาธิอะไรมากไหมในการรู้ว่า ขณะนี้โกรธ หรือขณะนี้โลภ หรือขณะนี้เบื่อ ขณะนี้เซ็ง มันไม่ได้ใช้สมาธิอะไรเยอะหรอก มันแค่อยู่กับเนื้อกับตัวพอสมควรและก็ไม่หลงไป เวลากระทบอารมณ์แล้วใจเป็นอย่างไร มันก็รู้สึกขึ้นมาได้เลย จิตมันไม่ต้องทรงสมาธิมาก ดังนั้นเบื้องต้น คนที่ทำสมาธิไม่ได้ ครูบาอาจารย์ท่านก็ว่า เป็นคนยุคนี้แหละ ว่าส่วนใหญ่เหมาะกับการดูจิต" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ วัดพระธาตุโกฏิแก้ว เชียงราย วันที่ ๒๙ เมษายน ๒๕๖๑

"ต้นทางของการปฏิบัติคือไม่ลืมกาย ไม่ลืมใจ หัวใจของการปฏิบัติทั้งหมดคือ รู้ทันความรู้สึกตนเอง" --คุณมาลี ปาละวงศ์ โรงแรมเดอะมันตรินี เชียงราย วันที่ ๑๑ มีนาคม ๒๕๖๑

"เราไม่ได้ทำวิหารธรรมเพื่อให้รู้สึกตัว ไม่ใช่ หลักมันคือเราเห็นทันว่ามันไม่รู้สึกตัว พอทันทีที่เรารู้ลงปัจจุบันขณะน้้นว่าจิตนี้ไม่รู้สึกตัว ความรู้สึกตัวดับ จิตที่รู้สึกตัวเกิดขึ้นมาเป็นคนดู จิตขณะนั้นเป็นกุศลเรียบร้อยแล้ว" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๐

"จิตนี้ที่มันเห็นสภาวะซ้ำๆๆๆ มันจำสภาวะได้ ความรู้สึกเกิดขึ้น หัดรู้สึก หัดรู้สึก จนในที่สุดวันหนึ่ง เช่น คนไหนมีความโกรธบ่อย ความโกรธบ่อย มันเกิดถี่ใช่ไหม โกรธบ่อย ก็คือโกรธถี่ โกรธถี่ก็ดูถี่ ดูถี่ เราเห็นมันบ่อย เห็นมันบ่อย ในที่สุด จิตจำได้ วันที่จิตจำได้ก็คือจิตนี้ มันไม่ได้เจตนา" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สชัยรัชการ วันที่ ๑๐ มีนาคม ๒๕๖๑

"เมื่อเช้าที่หลวงพ่อเทศน์ ลักษณะของอารมณ์โกรธ จำได้มั้ย ผลักออก คือไม่ชอบ แล้วอารมณ์โลภหรือว่าอารมณ์อยากจะ เป็นอารมณ์แบบไหน ดึงเข้า อารมณ์ตัวสุดท้ายที่เป็นโมหะหรือหลง เป็นอารมณ์แบบไหน วนเวียนไม่ชัดเจน ทั้ง 3 ตัวนี้ ถ้าเราสังเกตได้บ่อยๆ เช่น อารมณ์ที่เราผลักออก เราไม่ชอบเนี่ย มันเกิดขึ้นเมื่อไหร่ก็สังเกต เกิดขึ้นเมื่อไหร่ก็สังเกต เราก็จะจำอารมณ์นั้นได้ พอจำได้ พอเวลาอารมณ์นั้นเกิดขึ้นมา สติก็จะเกิดขึ้นมาเอง" --คุณวรรณพ จันสว่าง คอร์สเจริญสติในชีวิตประจำวัน ศูนย์ฝึกอบรมบางปะกง กฟผ. วันที่ ๗ เดือนเมษายน ๒๕๖๑

"อย่าว่าแต่สภาวะที่ชั่ว แม้แต่สภาวะที่ดี เราก็ไม่ยอมให้ย้อมจิต เรามีหน้าที่รู้ทันไปเรื่อย อย่าให้กระทั่ง ศรัทธา ปิติ หรือกุศล หรือคุณงามความดีทั้งปวง สามารถย้อมใจเราได้" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ บ้านสติ ขอนแก่น วันที่ ๘ เมษายน ๒๕๖๑

"สิ่งที่สำคัญอย่างยิ่งในการปฏิบัติ ก็คือการรู้สึกตัว ถ้ายังไม่เคยรู้จักคำว่ารู้สึกตัว ไม่เห็นสภาวะที่เกิดขึ้นในกายในใจนี้ ภาวนาไม่ได้ เดินต่อไม่ได้ คือการคิดเอาเองทั้งสิ้น มันจะไม่เห็นของจริง" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ บ้านสติ ขอนแก่น วันที่ ๘ เมษายน ๒๕๖๑

"จะให้เกิดสติได้ มันต้องเห็นสภาวะก่อน ที่นี้จะเห็นสภาวะได้ มันต้องจดจำสภาวะได้ สติแปลว่าระลึกได้ จะระลึกได้ต้องจดจำสภาววะได้ จะจดจำสภาวะได้ มันต้องเคยเห็น ถ้าไม่เคยเห็น ยังไงก็ไม่มีทาง ปฏิบัติยังไง เดินจงกรมวันละ 5 ชม. นั่งสมาธิอีก 5 ชม. ถ้าไม่มีสตินะ ขณะที่ทำในรูปแบบ อันนั้นมันแค่เปลือก แต่ทั้งหมดอยู่ที่ใจ ถ้าคุณไม่เห็นความจริงที่เกิดขึ้นที่ใจ อันนั้นไม่เรียกว่ามีความเพียร ไม่มีประโยชน์ ดังนั้น สำคัญอย่างยิ่งคือ สติ" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สเจริญสติในชีวิตประจำวัน วันที่ ๖ เมษายน ๒๕๖๑

"เมื่อก่อนผมก็ชอบถาม อยากรู้โน่น รู้นี่นั่น อะไรอย่างนี้ แต่พอเข้าใจแล้วว่า แค่รู้ เรารู้ว่าสงสัย รู้ว่าใจเราสงสัย ก็ไม่ต้องมีคำตอบ สำหรับคำถามหลายๆ คำถาม เห็นใจว่ากำลังสงสัย ก็จบแล้ว คำตอบไม่จำเป็น" --คุณหมอเกิ้น คอร์สเจริญสติในชีวิตประจำวัน ศูนย์ฝึกอบรมบางปะกง กฟผ. วันที่ ๗ เมษายน ๒๕๖๑