"ทำยังไงก็ได้ให้มีความรู้สึกขึ้นมา ถ้ารู้สึกได้ มีกำลังแล้ว ทุกอย่างจะเข้าร่องเข้ารอยหมด แต่ทำยังไงให้มีความรู้สึก อันนี้ต้องทำให้ถูกหลัก แล้วความรู้สึกจะมา พอเกิดความรู้สึกชัด จิตมีสมาธิขึ้นมา ความสงสัยจะหายไปเกือบหมด เพราะทุกอย่างคือเรื่องเดียวกันหมด กี่ร้อยคำถาม เรื่องเดียวหมด" --ทันตแพทย์ณัฎฐ์ คอร์สรู้กาย รู้ใจ พื้นฐานสู่ความรู้แจ้ง จ.กระบี่ วันที่ ๙ มิถุนายน ๒๕๖๑

"การทำให้จิตหยุดคิด คือการทำสมถะ พักชั่วคราว เป็นการปรุงแต่งแบบหนึ่ง เพราะว่าสมถะหรือสมาธิเป็นของเสื่อม ของมีความเสื่อม แต่จิตปรุงเพื่อให้เกิดประโยชน์ มีจุดมุ่งหมายว่าจะทำมันเพื่ออะไร เพื่อเอาพลังงานนี้มาใช้ ปรุงแต่งดีก็ทำสมาธิ ที่เป็นฝ่ายกุศลก็เกิดพลังงานที่เป็นกุศลมากๆ จิตดวงนี้ก็จะเป็นจิตกุศล เพราะมันสร้างพลังงานของกุศลไว้เยอะ ก็เรียกว่าฝ่ายดี แต่ไม่หมดการปรุงแต่ง เพราะยังไม่มีปัญญาที่ทำให้เกิดการปล่อยวางให้ความปรุงแต่งมันหมด" --ทันตแพทย์ณัฎฐ์ คอร์สรู้กาย รู้ใจ พื้นฐานสู่ความรู้แจ้ง จ.กระบี่ วันที่ ๙ มิถุนายน ๒๕๖๑

"สิ่งที่พระพุทธเจ้าสอนเราทั้งหมดก็คือ สอนให้เราทำอย่างไรให้หลุดพ้น วิธีหลุดพ้นท่านก็สอนไว้เสร็จแล้วก็คือ ต้องให้จิตมาเรียนรู้ความเป็น อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา คือเรียนรู้ความเป็นไตรลักษณ์ ทำอย่างไรให้จิตเรียนรู้อนิจจัง ทุกขัง อนัตตาได้ก็ต้องมีจิตตั้งมั่น" --อ.สุรวัฒน์ เสรีวิวัฒนา คอร์สรู้กาย รู้ใจ พื้นฐานสู่ความรู้แจ้ง จ. กระบี่ วันที่ ๘ มิถุนายน ๒๕๖๑

"เราต้องคิดว่าหลักการของเรา บริบททั้งหมดที่เราทำ เราต้องการความรู้สึก ต้องการความรู้สึกให้สติตัวนี้มีจิตที่มีความรู้สึกเป็นองค์ประกอบ สงบไม่ว่า สงบมันต้องเกิดอยู่แล้ว บางคนบอกทำอย่างนี้มันจะสงบยังไง สงบมันต้องค่อยๆ เพ่ง ดิ่ง ดิ่ง ดิ่งลงไป สงบอย่างนั้นเราไม่เอา สงบอย่างนั้นความรู้สึกไม่มี เราต้องการสงบที่มีความรู้สึกลงไปทุกขั้นของความสงบ เราต้องค่อยๆ สงบลงไป ค่อยๆ ลงไปพร้อมความรู้สึกตัว รู้เนื้อรู้ตัวต้องมีตลอด สุดท้าย ความสงบก็มากขึ้น แต่ความรู้สึกก็จะเด่นไปเรื่อยๆ เพราะอำนาจหรือกำลัง กำลังของจิตที่มันมากขึ้น ตัวรู้สึกก็จะเด่นสว่างไสวขึ้นมา เราต้องการสมาธิแบบนั้น พอมันเต็มที่ จิตมันถึงฐานจริงๆ ความรู้สึกมันก็เด่นเต็มที่ มันก็กลายเป็นผู้รู้ ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน เราต้องการอันนั้น" --ทันตแพทย์ณัฎฐ์ คอร์สรู้กาย รู้ใจ พื้นฐานสู่ความรู้แจ้ง จ.กระบี่ วันที่ ๘ มิถุนายน ๒๕๖๑

"ทุกคนตั้งแต่เด็กจนโต ถูกสอนว่า ต้องเป็นคนดี ห้ามมีกิเลส โลภ โกรธ หลง ไม่ดี คนที่ไม่เคยฟังธรรม พออยากเป็นคนดีต้องทำยังไง ก็ต้องดัดแปลง เมื่อใดที่โกรธ ก็ต้องทำยังไงก็ได้ให้หายโกรธ กิเลสเกิดขึ้นก็ดัดแปลง ทำยังไงก็ได้ให้กิเลสดับด้วยความรวดเร็ว เราจะได้เป็นคนดี อยากเป็นคนดีก็ต้อง ให้สิ่งดีๆ เกิดขึ้นในใจเยอะๆ เวลาที่กุศลเกิดก็ต้อง อยากให้มันอยู่นานๆ อยากให้มันอยู่นาน ก็ต้องดัดแปลง ประคองไว้ รักษาไว้ ปัญหาก็คือ คนดีกับคนมีปัญญา ไม่เหมือนกัน เราอยากเป็นคนดี เราดัดแปลงจิตใจ ไม่ชั่วตอนนี้ ก็เป็นคนดีได้แล้ว สิ่งที่เราพยายามทำให้เป็นคนดีด้วยการแก้ไข ขวางเรา จากการเข้าใจความจริงของตนเอง" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คนดีกับคนมีปัญญา วันที่ ๗ พฤษภาคม ๒๕๖๑

"การที่เราจะเข้าใจหลักการปฏิบัติได้ ต้องให้ใจเข้าใจหลัก ไม่ใช่คิด ที่จะเข้าใจหลัก เราฟังหลักแล้วไปภาวนา ฟังหลักแล้วไปภาวนา ไม่ใช่ฟังเยอะๆ แล้วไปคิด มันจะไม่ได้มาเรียนรู้สภาวะของการเปลี่ยนแปลงของกายของใจได้จริง" --หมอม่อน วันที่ ๖ พฤษภาคม ๒๕๖๑

ธรรมะต้องฟังให้เข้าใจ แล้วทำอย่างที่ครูบาอาจารย์สอน ทำถูกและก็ทำให้มาก แต่ถ้าทำผิดแล้วอย่างที่หลวงพ่อบอกว่า อย่าขยัน เพราะยิ่งขยันยิ่งผิด" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สวิถีแห่งธรรม วัดพระธาตุโกฎิแก้ว วันที่ ๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑

"ถ้าเราใช้คำบริกรรม เราก็ต้องอย่าเคร่งเครียด เพราะคำบริกรรม เราใช้คำที่มันทำให้จิตเราสบายอยู่แล้ว แต่เราไปทำใจให้เคร่งเครียดเสียก่อน แนวคิดหรือบริบท มันก็ผิดไป ต้องวางใจให้สบาย แล้วก็อย่าคิดว่า จะเอาความสงบ ถ้าคิดจะเอาความสงบ มันจะเกิดการต่อสู้ขึ้นมา ความอยากได้ ความต่อสู้ขึ้นมา จะบังคับ เกิดการบังคับ จิตมันประหลาดอย่าง ยิ่งบังคับ มันยิ่งไม่ยอม" ทันตแพทย์ณัฏฐ์ - บ้านจิตสบาย วันที่ ๑๐ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๑

"ตัวจริงของเรามันไม่มีหรอก ทุกตัวเราปรุงขึ้นมาทั้งนั้น และทุกตัวที่ปรุงขึ้นมาเกิดแล้วก็ดับ มันจะมีตัวจริงได้ยังไง ไปดูจนเข้าตรงนี้" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สวิถีแห่งธรรม วัดพระธาตุโกฏิแก้ว วันที่ ๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑

"ธรรม เป็นของจริง เป็นสัจจะ พระพุทธเจ้าท่านเอาสัจจะที่มีอยู่แล้ว มาเปิดเผยให้ดู ให้คนที่มีตา พอเปิดไฟ ก็เห็นว่า ของจริงเป็นอย่างนี้ ในห้องนี้ของจริงเป็นแบบนี้ ก็เอาของจริงมาเล่าให้เราฟังว่า ให้เราเห็นของจริงของตัวเองว่า ในขันธ์ทั้งห้ากองนี้ที่ประกอบด้วยตัวเรานี้ ไม่ว่ารูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ล้วนแต่บังคับบัญชาไม่ได้ เป็นไปเพื่อความเสื่อม ไม่ใช่เรา และการเห็นแบบนี้ เห็นไม่ได้ด้วยการคิดเอา มันต้องเห็นได้ด้วยการเห็นสภาวะจริงๆ" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สวิถีแห่งธรรม วัดพระธาตุโกฏิแก้ว วันที่ ๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑

"พระพุทธเจ้าเวลาท่านเทศน์ท่านสอน มันเป็นไปตามลำดับ เช่น ในมรรคมีองค์แปด เริ่มจากสัมมาทิฐิ สัมมาสังกับปะ สัมมาทิฐิ ในเบื้องต้นเราก็ต้องมีสัมมาทิฐิในวิธีการปฏิบัติก่อน เรารู้ว่าทำอะไรเพื่ออะไร นี่เป็นสัมมาทิฐิของวิธีการปฏิบัติ ต่อมา ท่านพูดเรื่อง สัมมาสังกัปปะ สัมมาสังกับปะ ก็มาจากใจ คือ คิด คิดมาจากอะไร คิดมาจากใจ มีความดำริที่ถูกต้อง ดำริที่จะออกจากกาม ดำริออกจากการเบียดเบียนด้วยพยาบาท ด้วยโมหะ นี่เป็นเรื่องของความคืด เราก็คิดมาจากจิตเรานั่นแหละ พอจากจิตแล้ว จากใจแล้ว ก็มาเป็นวาจา จากวาจา ก็ค่อยมาเป็นพฤติกรรมต่างๆ คือ ศีล 5 สัมมาทิฐิ สัมมาสังกัปปะ ต่อมาเป็น สัมมาวาจา แล้วค่อย สัมมากัมมันตะ แล้วก็เป็นสัมมาอาชีวะ ก็เป็นพฤติกรรมอีก อยู่ในเรื่อง คีล สัมมาวายะ เป็นตัวบอก นับจากนี้ พฤติกรรมทางกาย ก็ดีแล้ว วาจาก็ดีแล้ว คิดก็ถูกต้องแล้ว เป้าหมายที่จะมุ่งไปสู่ เวลาที่เราจะภาวนา เป้าอยู่ที่ สัมมาวายามะ เป็นตัวชี้วัดว่า การภาวนายังอยู่ในร่องในลอยมั้ย ถ้าทำแล้ว กิเลสพอกพูน ก็ไม่ใช่แล้ว รักษาศีลแล้วกูเก่ง คนอื่นไม่รักษา กูดีอยู่คนเดียว ก็ไม่ใช่ สัมมาวายามะ สัมมาวายามะ เป็นตัวบอกเป้า ให้เรา เป็นกรอบให้เรา เสร็จแล้ว ค่อยพูดถึงว่า จะภาวานามันต้องใช้เครื่องมืออะไร ก็คือ สัมมาสติ สัมมาสมาธิ งั้นการสอนของท่าน มันเป็นขั้นเป็นตอน งดงาม ไม่กระโดดไป กระโดดมาหรอก เวลาเรียน เราก็เรียนไปตามลำดับ พอเราถึงพร้อมด้วย สัมมาสติ สัมมาสมาธิ เกิดมรรคเกิดผล มันก็ได้สัมมาทิฐิจริงๆ" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สวิถีแห่งธรรม วันที่ ๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑

ใจที่มันธรรมดาธรรมชาติ เป็นจิตที่ดี เพียงแต่ว่าเราต้องมีกำลังสมาธิพอสมควร กำลังสมาธิพอสมควรทำอย่างไร เรามีสติรู้ ยืน เดิน นั่ง นอน กิน ดื่ม ทำ พูด คิด คอยรู้สึกตัวเอาไว้" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สวิถีแห่งธรรม วัดพระธาตุโกฏิแก้ว วันที่ ๓๐ มิถุนายน ๒๕๖๑

"เราทำกรรมฐาน เพื่อรู้ทันใจตัวเอง รู้ทันจิต รู้ทันพฤติกรรมของใจ ตรงนี้ ต้องจับหลัก ให้แม่นมากๆ มิฉะนั้น ทำไปทั้งปีทั้งชาติ ได้แต่ทำ ทำแล้วไม่เข้าเป้า" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สวิถีแห่งธรรม วัดพระธาตุโกฎิแก้ว วันที่ ๓๐ มิถุนายน ๒๕๖๑

"เคยได้ยินมั้ยว่า จิตมีธรรมชาติประภัสสร โดยตัวจิตมันเอง ถ้าเราไม่ไปวุ่นวายกับมัน มันก็ใสๆ เป็นธรรมชาติ เป็นธรรมดา แต่มันเศร้าหมองเพราะกิเลสที่จรมา พอใจมันประภัสสรแล้ว มีอะไรจรมา มันเห็นง่าย" -- อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สวิถีแห่งธรรม วัดพระธาตุโกฎิแก้ว วันที่ ๓๐ มิถุนายน ๒๕๖๑

"คำบริกรรมเป็นความคิด เป็นความคิดที่เราเจตนาสร้างขึ้น มักจะนิยมใช้คำพูดที่ไม่ยาวเกินไป และเป็นคำที่สื่อความหมายถึงอารมณ์ที่เป็นกุศล" --ทันตแพทย์ณัฏฐ์ คอร์สจีน วันที่ ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๖๑

"การทำสมาธิ กับการทำความสงบทั่วๆไป มีความแตกต่างกัน ไม่ว่าความสงบนั้น จะเป็นความสงบที่ถูก มีจิตที่เป็นกุศล มีความสว่าง มีความเบิกบาน มีความสุข จิตมีปิติ หรือมีอารมณ์กุศลต่างๆ ในจิต เราก็ยังเรียกจิตอันนั้นว่า เป็นจิตที่สงบ หรือสมาธิทั่วๆไป ยังไม่เรียกว่า เป็นสมาธิที่ต้องการที่จะใช้ เจริญปัญญา เพราะขาดคุณสมบัติอันนึงของจิต ที่พูดไปแต่แรกคือ ความรู้สึกตัว ถึงจะให้สงบลึกขนาดไหนก็ตาม มีความสงบ มีความสุขมากแค่ไหนก็ตาม ถ้าขาดซึ่งความรู้สึกตัว ก็ยังไม่ใช่จุดมุ่งหมายของพุทธศาสนา" --ทันตแพทย์ณัฏฐ์ คอร์สจีน วันที่ ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๖๑

"ทางขึ้นเขามีหลายทาง จุดมุ่งหมายมีอันเดียวคือ พ้นทุกข์ ที่นี้ถ้าเราเลือกทางที่ถูกจริต อยู่ในสภาวะที่เราเดินได้ อันนี้มีประโยชน์ที่สุด" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สจีน วันที่ ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๖๑

"ซึ้งได้ ปลื้มได้ มีกุศลก็ได้ มีอกุศลก็ได้ อะไรก็ได้ แต่ว่าให้รู้ทัน สภาวะทั้งปวง เมื่อใดก็แล้วแต่ ที่เรารู้สึกว่า เราสุข เราทุกข์ เราดี เราชั่ว หรือเราเสวยธรรมะอย่างนั้น ธรรมมะอย่างนี้ ผิดทั้งนั้น ธรรมทั้งปวง ถูกรู้ถูกดู ทั้งสิ้น อย่างนี้ธรรมมะจะก้าวหน้าเร็ว" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สจีน วันที่ ๑๑ เดือนพฤษภาคม ๒๕๖๑

"นักภาวนา ไม่ใช่ภาวนาอย่างเดียว ต้องแยกแยะให้ออกว่า อะไรควรทำ อะไรไม่ควรทำเวลาไหน รู้เหตุ รู้ผล รู้ตน รู้ประมาณ รู้กาล รู้เวลา รู้จักชุมชน รู้จักบริษัท รู้จักว่าเวลาไหนควรทำอะไร รู้จักว่ากับใคร เราควรมีท่าทาง ปฏิกริยา มีปฏิสัมพันธ์ในลักษณะใด ถ้าทำได้จะงดงาม" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ วันที่ ๑๑ พฤษภาคม ๒๕๖๑

"ธรรมะไม่เข้าใจเรา ไม่เข้าไปในใจเรา ธรรมะเรียนด้วยการถ่ายทอดด้วยคำพูด แต่ว่า คำพูดเป็นหนึ่งในวิธีการสื่อสาร เป็นหนึ่งในเครื่องมือการสื่อสารเท่านั้น ธรรมมะจริงๆ ครูบาอาจารย์บอกว่า ถ่ายทอดจาก จิตสู่จิต ไม่ได้ถ่ายทอด จากปากสู่หู แล้วก็เข้าสมอง แล้วให้พวกเราคิดเอา" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สการเจริญสติฯ บ้านสติ ขอนแก่น วันที่ ๑๗ มีนาคม ๒๕๖๑

"ร่างกายถ้าเราดูบ่อยๆนานเข้า เราจะเห็นความจริงว่า มันไม่ค่อยสะอาดเท่าไหร่ อย่างครูบาอาจารย์บอกว่า ร่างกายนี้นะเหมือนถุงหนังใบหนึ่ง มีรูรั่วใหญ่ๆเก้ารู มีรูรั่วเล็กๆนับไม่ถ้วน มีของโสโครกไหลออกมาเป็นนิตย์ เรารู้สึกร่างกายไปเรื่อย คนที่หลงรักตัวเองมากๆ ว่าตัวเองสวย ตัวเองหล่อ หรือชอบหลงไหลในตัวเอง รักร่างกายตัวเอง ท่านก็นิยมให้ดูร่างกาย เพราะว่ามันจะเห็นความจริงของร่างกาย ว่าร่างกายมันสกปรก เห็นความจริงของร่างกายนะ มันไม่ใช่ตัวดีนะ เดี๋ยวมันก็เจ็บ เดี๋ยวมันก็ปวด เดี๋ยวมันก็เมื่อย มันมีแต่ความทุกข์บีบคั้นอยู่เนืองๆเลย ความทุกข์บีบอยู่ทุกลมหายใจเข้าออก หรือ อยู่ทุกอิริยาบถเลย จะค่อยๆเห็นความจริงว่า มันไม่ใช่ตัวดี ตัววิเศษเท่าไหร่ ในที่สุดใจมันจะค่อยๆ คลายจากความยึดร่างกาย" --อ.ประสาน พุทธกุลสมศิริ คอร์สการเจริญสติฯ บ้านสติ ขอนแก่น วันที่ ๑๗ มีนาคม ๒๕๖๑

"ทำไมต้องเน้นที่ความรู้สึกตัว เพราะมันคือตัวตั้งต้นทั้งหมด การให้ทานถือศีลทั้งหลายมันก็เป็นขั้นตอนพื้นฐาน เราจะไม่พูุดที่นี่ ถ้าความรู้สึกตัวเกิด สมาธิก็จะเกิด ก็จะเข้าใจว่า สมาธิที่จิตติดความนิ่งหรือยู่ในอารมณ์ กับสมาธิที่มีความตื่นรู้ หรือมีผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน เป็นคนละอัน" --ทันตแพทย์ณัฏฐ์ บ้านจิตสบาย วันที่ ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๐

"โดยความเป็นจริง เราหลงเป็นพื้น สติแค่เกิดขึ้นเป็นจุดในแต่ละครั้ง ขึ้นมา เพียงแต่ว่า ทำยังไงให้จุดนี้มันเยอะขึ้น มันบ่อยขึ้น อันนี้เค้าเรียกว่าเป็น สมาธิแบบสั้น เรียกว่า ขณิกสมาธิ สติเกิดขึ้น 1 ครั้ง ก็คือ ขณิกสมาธิเกิดขึ้น 1 ครั้ง" --คุณวรรณพ คอร์สชัยรัชการ วันที่ ๙ มีนาคม ๒๕๖๑

"วิหารธรรมคือ สิ่งที่เราใช้เป็นเครื่องอาศัยแบบสบายๆ เป็นเครื่องทำให้เราอยู่กับสิ่งนั้น รู้สึกกับสิ่งนั้นได้เรื่อยๆ แต่เราไม่ได้เอาวิหารธรรมเป็นตัวภาวนา สติคือ เมื่อจิตออกจากวิหารธรรมไปแล้ว เรารู้ นั่นคือ สติเกิด เหมือนกับเป็นฉากไว้ เวลาอะไรผ่านเข้ามาในฉาก เราก็จะเห็นได้ชัด ถ้ามันมีฉากขาวๆอยู่ ถ้ามีอะไรแปลกปลอมเข้ามาเนื่ย มันจะเห็นได้ --คุณวรรณพ จันสว่าง คอร์สชัยรัชการ วันที่ ๗ เดือนเมษายน ๒๕๖๑

"ถ้าเราปฏิบัติไปและเราเห็นจิตที่ไหลไปบ่อยๆ ถ้าเราเห็นจิตที่เคลื่อนออกไปขณะนั้น จิตมันจะตั้งขึ้นมาแว๊ปหนึ่ง ก็คือเป็น ขณิกสมาธิ หรือเห็นจิตเคลื่อนอีก จิตก็จะตั้งขึ้นมา ตั้งขึ้นมา นี่แหละเป็นการซ้อมให้เกิดจิตตั้งมั่น ซึ่งตรงนี้เป็นหัวใจ ที่พวกเรายังปฏิบัติตรงนี้น้อย" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สวิถีแห่งธรรม วันที่ ๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑

"ตายตรงไหน ตายเมื่อไหร่ ยังไม่รู้ ผมเตรียมตัวเองให้ตายตรงไหนก็ได้ ตายตรงไหน ตายเมื่อไหร่ ที่ไหน มีใครหรือไม่มีใครก็ได้ จะเจอสิ่งที่ไม่อยากเจอ เหตุการณ์ที่ไม่อยากเจอ เจอคนที่ไม่อยากเจอ เรียนเพื่อเจอสิ่งเหล่านั้น เจอสิ่งที่ไม่น่าเจอ เจอความกดดันที่ไม่อยากเจอ เจอความทุกข์รุนแรงที่ไม่อยากเจอ เรียนมาเพื่อสิ่งเหล่านั้น โดยการทำวันนี้ให้พร้อมสำหรับวันนั้น" --คุณหมอเกิ้น คอร์สการเดินทางสู่ความสว่างของใจ วันที่ ๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑